„Firma odpowiedzialna społecznie to taka organizacja,
która z jednej strony pozostaje otwarta i słucha swojego otoczenia,
prowadząc dialog z różnymi grupami interesariuszy,
z drugiej zaś wyciąga wnioski i podejmuje odpowiednie działania
we wszystkich obszarach swego funkcjonowania.
Takie podejście zakłada dbanie nie tylko o dobre relacje firmy z jej klientami i akcjonariuszami,
ale również z pracownikami, dostawcami, społecznościami lokalnymi.”
Bariery wdrażania CSR w MŚP – jak je pokonać?
Najważniejszą barierę w procesie wdrożenia strategii CSR stanowi brak świadomości pracowników i pracodawców. Wiele przedsiębiorstw – zwłaszcza małych i średnich – realizuje działania społeczne w sposób doraźny, organizując jednorazowe akcje, które nie są częścią szerszej strategii firmy. Realizowane w ten sposób działania nie są tak efektywne, jak działania, które stanowią przemyślany element polityki przedsiębiorstwa. Mała znajomość zagadnienia wśród kadry zarządzającej często skutkuje nieświadomym prowadzeniem działań, które mogłyby stanowić element planowych działań w ramach strategii CSR.
Kolejną równie ważną barierą jest błędne pojmowanie istoty społecznej odpowiedzialności biznesu wyłącznie jako działalności filantropijnej. Powoduje to niezrozumienie wśród właścicieli i zarządzających, którzy kojarzą CSR z ponoszeniem dodatkowych kosztów. Działania oparte o odpowiedzialny biznes powinny być spójne z celami podstawowymi firmy i w rezultacie przynosić korzyści finansowe i pozafinansowe.
Często CSR postrzegany jest jako domena „dużych i bogatych”. Pogląd ten powstrzymuje małe i średnie firmy przed zaangażowaniem się w praktykowanie CSR, choć w dużej mierze to właśnie one kształtują lokalny rynek i oddziałują na społeczność i środowisko naturalne. Wynikiem takiego postrzegania CSR jest mniejsza dostępność opracowań poświeconych wdrażaniu strategii CSR oraz przykładów dobrych praktyk, odnoszących się do polskich MŚP.
Koszty wprowadzenia strategii CSR dla MŚP często są relatywnie wyższe niż dla dużych firm i korporacji, które niejednokrotnie mogą opierać się na doświadczeniach innych oddziałów, a poniesione wydatki są dla nich mniej odczuwalne. W połączeniu z niską wiedzą o korzyściach płynących z prowadzenia biznesu społecznie odpowiedzialnego, może to zniechęcać przedstawicieli MŚP do przyjęcia strategii CSR1. Jednak samo wdrażanie strategii CSR w małych i średnich firmach nie musi oznaczać wysokich nakładów finansowych. Jeżeli firma zastosuje przemyślaną i profesjonalną strategię, to w dłuższej perspektywie może to nawet oznaczać zmniejszenie nakładów finansowych i wzrost zysku finansowego.
Problemem może być także mała znajomość tematu wśród pracowników MŚP, którzy mogą się obawiać, że wprowadzenie strategii CSR może odbyć się ich kosztem. Wszelkie zmiany organizacyjne wywołują niepokój oraz poczucie zagrożenia związane z niepewnością i niewiedzą. Dlatego należy uświadamiać wszystkich pracowników co do potrzeby wdrożenia systemu oraz możliwości uzyskania wielu korzyści na różnych obszarach, które dotyczą nie tylko samego przedsiębiorstwa, ale także społeczeństwa i pracowników.
1 A. Witek-Crabb, Europejska kampania na rzecz społecznej odpowiedzialności biznesu jako wyzwanie dla małych i średnich przedsiębiorstw. [w:] PN AE nr 1030, Przedsiębiorczość i innowacyjność małych i średnich przedsiębiorstw – wyzwania współczesności, Wrocław, 2004, s. 675-681.